Marc de Bel is een Vlaams jeugdauteur, hij schreef al meer dan 160 boeken en won tal van prijzen. Vele van zijn boeken werden vertaald naar onder andere het Frans, Engels, Duits, Italiaans,….Jarenlang was hij onderwijzer in de lagere school, waar hij zijn leerlingen elke week een vervolgverhaal meegaf. Tijdens die 20 jaar lesgeven leerde Marc de Bel hoe kinderen in mekaar zitten, zelf blijft hij dan ook voor eeuwig 11 jaar!
In zijn recentste roman ‘De veertiende brief’, gaat Marc de Bel op zoek naar het gestolen paneel van de Rechtvaardige Rechters. Via een gemeenschappelijke vriend kwam Marc de Bel in contact met amateurspeurder Gino Marchal. Via de roman geraak je verdiept in de hallucinante theorie van Gino Marchal en op het einde van het boek komt de lezer te weten op welke plek het gestolen paneel verstopt zit. De wereldpers stond dan ook aan te schuiven bij de voorstelling van deze roman en ook het stadsbestuur en het parket stonden open voor de theorie van Gino Marchal. Wie weet leidt deze roman naar de oplossing van een beklijvende zaak die het parket en de stad Gent al bezig houdt van in de jaren ’30.
Marc groeide op in Kruishoutem, waar hij nog steeds woont met zijn vrouw Mie. Hij beleefde een gouden jeugd in de omgeving van het Lozerbos!
Het Lozerbos wordt op wikipedia omschreven als:
een bos in de Vlaamse Ardennen in Zuid-Oost-Vlaanderen. Het bosgebied van 44 ha ligt op het grondgebied van de gemeente Kruishoutem (deelgemeente Lozer). De beboste oppervlakte van het Lozerbos bedraagt ongeveer 44 ha en is hoofdzakelijk eigendom van de familie della Faille d’Huysse en het OCMW van Oudenaarde.
Het interview werd afgenomen op 2 juli op het terras van horecazaak ‘De Zandvlooi’ in Kruishoutem, na het interview wandelden we naar het Lozerbos, waar het filmpje werd opgenomen.
Goedemiddag Marc, wat is uw lievelingsplekje in Oost-Vlaanderen?
Dat is mijn tuin uiteraard, daar zit ik eigenlijk het liefste van al.
Vroeger was dat de Ommegangstraat, waar ik geboren ben als jongste van zes en ook ben opgegroeid. Eigenlijk zijn wij opgegroeid op straat en ik mocht heel veel, ik moest wel altijd voor het donker thuis zijn, maar in de grote vakantie is dat 22.15, dus om 22.14 kwam ik thuis. Elk bos van Kruishoutem, Lozer, Nokere kende ik als mijn broekzak! Aan de uitkijktoren en aan het kapelletje daar tegenover zaten wij ook heel vaak, ja eigenlijk altijd op straat. In leegstaande huizen gingen we kijken, het kasteel heeft een tijdje leeg gestaan en dan gingen we zwemmen in de vijver aan het kasteel. Ja, echt een hele toffe jeugd!
Je bent een echt natuurmens!
Ja, straat- natuur en bosjongen. Ze zeggen altijd een slechte jeugd is een goudmijn voor een schrijver, maar dat geldt niet voor mij. Veel van die dingen gebruik ik ook, zoals in mijn boek van ‘Meester Pluim’ en ‘Blinker’. Absoluut een gouden jeugd als voedingsbodem. Ik hoor ook vaak dat mijn boeken zo positief zijn en dat heeft ook te maken met die gelukkige en blije jeugd en dat probeer ik uit te dragen.
Als mensen een weekendje naar deze streek willen komen, wat zouden ze dan zeker eens moeten bezoeken?
Moeten is een groot woord, maar ik zou hen aanraden de Blinkerroute te fietsen. Dit is een route van +-30 km, deze komt langs 15 plekjes die een belangrijke rol spelen en gespeeld hebben in mijn leven en mijn boeken. De fietstocht vertrekt en komt aan op de Markt van Kruishoutem.
Kunnen jullie genieten van een citytrip in eigen land of zoeken jullie de rust elders op?
Mijn vrouw Mie, die is nogal zee-minded, ikzelf ben meer bos, Ardennen, heuvels,…. Verder hebben we zo’n 25 jaar geleden een oud molenhuis gekocht in midden Frankrijk, we hebben dit volledig gerenoveerd en hier geniet ik echt van de rust. We hebben er zelfs geen GSM-ontvangst en geen wifi.
Mie vult aan: Ik hou van alle twee, zowel van de zee als van de Ardennen, het is gewoon allebei anders.
Als we nog wat verder mogen gaan, we zijn allebei zot van Afrika. Als je naar Afrika gaat, kan je je tegen zowat alles laten inenten, behalve tegen Afrika. Onze eerste reis Afrika was 14 dagen Mauritanië, met de jeep door de Saharawoestijn. Het werd een echte cultuurshock, maar een leuke cultuurshock, we hebben 1000km gereden en dan terug. We kwamen terecht bij Bedoeïenen, die nog nooit blanken hadden gezien. De kinderen waren doodsbang en liepen weg voor deze twee bleekscheten en de vrouwen gingen zich verstoppen en sluierden zich volledig. De mannen waren ook wat bang, maar toch dapper, en daar waren er een paar bij die al enkele blanken gezien hadden, Duitse toeristen. Ze zagen dat we geen kwade bedoelingen hadden en de vrouwen kwamen voelen aan Mie en kijken of die witte huid niet afging, ze kwamen voelen aan haar haar. De mensen hadden niets, op een geitenvel binnenstebuiten gekeerd na, waar ze dan melk en yoghurt en kefir van maakten en dat boden ze ons aan. Het is zoveel jaar geleden, maar we moeten er nog van bekomen.
Ook in Ghana zijn we al geweest, maar dat was om te werken, voor een lezing. Ik kreeg op een dag telefoon van een Nederlandse mevrouw of ik een lezing wou komen geven bij hen op school. Bleek het niet om een school in Nederland te gaan, maar om de ‘Internationale school’ in Accra, de hoofdstad van Ghana. Er waren zo’n 80 kinderen, zowel Nederlandse als Vlaamse en ze waren zot van mijn boeken. Dat was ook een hele leuke ervaring, maar heel anders natuurlijk. Accra is natuurlijk veel Westerser dan Mauritanië, daar gingen we 10.000 jaar terug in de tijd.
Vindt u dat de kinderen nog genoeg lezen?
Kinderen lezen nog, maar veel te weinig boeken. Ze lezen berichtjes, sms’en zoeken eens iets op Wikipedia. Als ik lezingen geef in scholen, zeg ik het ook altijd tegen de kinderen, jullie lezen niet meer en dan zeggen ze oh jawel, maar ik bedoel echt boeken lezen, kopje onder gaan in een boek. In die 31 jaar dat ik nu schrijver ben, zie ik het gewoon minderen, vroeger las 1/3de, nu zal dat nog een 15% zijn, die echt boeken leest.
Ik heb gelezen dat Minister Schauvliege boeken van u heeft laten uitdelen in alle Vlaamse scholen. Helpt dit om jongeren terug aan het lezen te krijgen?
Dat klopt inderdaad! ‘De wraak van ridder Piepus’ is een Boeboeks-boek en dit gaat over zwerfvuil. Minister van leefmilieu Joke Schauvliege vond het een goed idee om via het boek kinderen te laten kennismaken met het thema, en de Boeboeks als mascotte te gebruiken tegen zwerfvuil. In alle Vlaamse scholen is het boek bedeeld en ik hoop dat kinderen daardoor terug zin krijgen om te lezen en zeggen van ‘oh, dat is eigenlijk wel tof’!
Hoe staat u tegenover E-Books, kinderen lopen tegenwoordig allemaal met een tablet rond?
Ik laat niet toe dat mijn boeken als e-book verschijnen. Met een boek moet je je kunnen terugtrekken in je eigen nestje. Een boek is iets wat je moet koesteren en wat jaren later nog fysisch aanwezig moet zijn, dat ergens in een kast staat of ligt. Ik koop boeken om pas maanden later uit de verpakking halen. Dat is zo een speciaal moment, bijna iets sacraals. Zo van ‘oh, nu is het moment, het plastiekje eraf doen en het boek openen’. Elias Canetti zei ooit ‘sommige boeken moet je 20 jaar bijhouden voor je ze leest en dan in één ruk uitlezen, dan is dat ook dat moment. Ik heb precies datzelfde gevoel, ik heb veel te veel boeken.
Mie vult aan: ik heb soms schrik dat ons huis ervan zal inzakken…..
Ik kan genieten van een boek dat ik bv. 30 jaar geleden gelezen heb en dan terug vast neem, het is zoals een oude vriend terugzien. Dat gevoel heb ik niet met e-books, maar als ik dat vertel zeggen ze de Bel, ge wordt oud, ge zijt ne ouwe zak!
Zouden we kinderen kunnen aansporen om meer te lezen, door bv. een boekenevenement te organiseren?
Alles helpt! Vanavond om 17.45 sta ik voor de deur van de bibliotheek. Om 18.00 gaan de deuren open voor de verkoop van oude boeken aan 1 euro, dat is een hoogdag voor mij.
Mie vult aan:
Als Marc lezingen gaat geven, merken we ook dat de kinderen vertrokken zijn en krijgen we mails van scholen dat de kinderen of jongeren eindelijk terug lezen. Zeker de jongeren in het middelbaar, dat is een moeilijke leeftijd, de juffen kunnen niet geloven wat er gebeurt, dat de kinderen terug een boek vastnemen!
Zou de overheid hier dan niet meer in moeten investeren?
Ja, ja, natuurlijk, maar dat zeggen ik en vele andere auteurs al meer dan 30 jaar.
Hoe zou zo een boekenevenement er uit zien, als u het mag organiseren?
Oh, daar overval je mij mee, daar zou ik een paar dagen over moeten nadenken.
Maar dan heb je een heel programma, vult Mie aan.
Overal zouden boeken moeten zijn, echt een boekenfestival en dat sluiten we dan af met een bal, eigenlijk een ‘boekenfestibal’! Iedereen komt verkleed als zijn lievelingspersonage uit zijn lievelingsboek, bv. als Boeboek, of Blinker, als Zusjes Kriegel,…
Oh dat zou wel heel tof zijn!
Een tijdje geleden kregen we ook een mail van een meisje van een jaar of 14. Ze had het boek ‘Epinona’ gelezen en ze vond dat boek fantastisch en ging daar haar spreekbeurt over maken. Ze vroeg of ik nog een tip had om haar spreekbeurt nog iets extra te geven. Ik gaf haar mee dat ze zich kon verkleden als Epinona, ze vond het supertof. Een tijdje later kregen we opnieuw een mailtje dat ze zich effectief verkleed had als een Eburoon meisje en dat iedereen het fantastisch vond en dat ze heel goede punten had. Veel mensen van haar klas zijn uiteindelijk ook het boek gaan lezen.
Samen met Mie en andere acteurs doen wij ook theatervoorstellingen van mijn boeken, dat is wel een ongelooflijk gevoel. Je ziet onmiddellijk de reactie van +- 300 kindjes en alles moet tot op de seconde kloppen. Het is een leuke afwisseling, als schrijver zit ik vaak eenzaam (ik vind dat wel niet erg), in mijn eentje te lachen als ik iets grappig aan het schrijven ben. Bij boeken duurt het een tijd voor je reacties krijgt!
Is Mie de eerste die je boeken leest?
Nee, ik heb niet graag dat ze al leest als het boek nog niet af is. Mie leest ook niet graag op de computer. Het is ook veel leuker voor iemand anders om het boek pas te lezen, als het echt volledig af is. Maar als de boeken toekomen, is het eerste exemplaar voor haar en dan schrijf ik onze namen er in, Marc en Mie en de datum. Verder ligger er ook steeds vier boeken klaar voor onze kinderen. Vanaf dan trekt Mie zich na al haar werk terug om het boek te lezen. Ik ga dan af en toe eens kijken en vragen hoe ver ze al zit en of ze het goed vindt, dat is altijd een spannend moment. Als ik dan hoor, ‘oh ja amai, dat is toch ne smeerlap en dan blijkt achteraf dat hij niet de smeerlap is’, dan weet ik, oh yes het zit goed. Vroeger ging er ook een boek naar Mie haar moeder en toen onze dochter nog thuis woonde, eentje voor haar en begonnen ze alle drie onmiddellijk te lezen, dan had ik drie generaties, moeder-vrouw-dochter waarbij ik kon aftoetsen.
Ik probeer ook steeds wat hints mee te geven in een boek, maar het is leuk om de mensen op het verkeerde been te zetten. Als je dan een boek een tweede keer leest dat je zegt, verdomme hier had ik het kunnen weten. Ook de illustraties of foto’s zijn heel belangrijk, ook soms om aan te tonen wie bepaalde personages zijn, zonder ze te vernoemen (bv. Yam-Yam, de krokodil, door gewoon een illustratie toe te voegen).
Vanaf 1 januari zal Kruishoutem fusioneren met Zingem en krijgt de gemeente de nieuwe naam Kruisem. Een naam die u al heel lang gebruikt in uw boeken, heeft het jullie verrast dat Kruisem nu ook een echte gemeentenaam zal zijn?
Wij zijn daar in het begin eigenlijk totaal niet mee bezig geweest. Alle inwoners van Kruishoutem en van Zingem mochten een naam indienen. Dit waren er uiteindelijk 240, van heel stomme tot betere. De naam Kruisem zat er ook driemaal bij en de mensen moesten dan ook motiveren waarom ze die naam gekozen hadden. Eén motivatie was: ‘omdat dat de naam is die mijn opie in zijn boeken gebruikt.’ Onze kleindochter had gelezen dat ze vanaf 12 jaar een naam voor de nieuwe fusiegemeente mochten indienen en had alles ingevuld zonder dat onze dochter daar van wist. Toen we wisten dat Kruisem erbij was, was dat zo van oh…. Uiteindelijk was er een loting waarbij ze van 240 namen naar 5 namen gingen en Kruisem zat bij deze nominatie. Hierover beslisten 32 mensen, 16 uit Kruishoutem en 16 uit Zingem.
Toen zijn we wel in actie geschoten, beginnen mailen en onze vrienden contacteren om te stemmen. Dan kregen we als reactie: ‘Tuurlijk moet dat Kruisem zijn, wij hebben al gestemd.’ Het was echt de max! Vanuit heel Vlaanderen kregen we berichtjes: succes, jammer dat we niet kunnen stemmen,….
Uiteindelijk is Kruisem verkozen met 76% van de stemmen en dat vinden wij nu nog altijd de max, en die andere vier waren ook echt niet goed.
Veel mensen denken dan, oh daar heb je nogal voor moeten lobbyen zeker, maar wij zijn daar in het begin dus totaal niet mee bezig geweest, eigenlijk pas vanaf die nominatie naar de laatste vijf! Vanaf januari wordt fictie, realiteit!
Stel dat uw leven binnen een aantal jaar verfilmd zou worden, wie mag dan de hoofdrollen spelen? Wie speelt Marc en wie speelt Mie?
Goh, dat is een moeilijke vraag! Eén van onze kleindochters zou zeker Mie spelen, er is er eentje die is juist Mie van karakter en de andere heeft een totaal ander karakter, maar trekt wel heel erg op haar en ze kan goed toneel spelen. Maar dus zeker één van onze kleindochters. Wie zou er mij spelen, we hebben ook twee kleinzonen, maar die zijn totaal anders.
Ik zou het wel fijn vinden als Joren Seldeslachts mij zou spelen. Hij heeft vroeger Blinker gespeeld, ja dat zou echt tof zijn! Ik heb hem vorig jaar trouwens nog terug gezien. Het was vorig jaar echt een feestjaar, ik werd ereburger van het toekomstige Kruisem, meest verdienstelijke Oost-Vlaming, en ik werd gelauwerd als ridder van Jane Goodall. Verder was er nog een feest voor mijn 30 jaar schrijverschap, ik was echt onder de indruk. Er waren zoveel genodigden en op een gegeven moment komt de uitgever mij roepen voor nog een groep genodigden, ik ga daar naartoe, zeg welkom allemaal en ik zie ze kijken en ze vragen mij kent u hen niet. Opeens zie ik zo een paar gezichtjes, en hoor ik hen zeggen ‘ja ja meester, wij zijn het’. Waren dat allemaal oud-leerlingen van mij van 30 jaar geleden, ze waren toen 10 jaar en hadden het boek bij die ik hun toen gegeven heb. Ik heb mijn eerste boek zelf in eigen beheer uitgebracht. Twee mensen waren er niet bij, één jongen was ondertussen zelf leraar en was met zijn klas op bosklassen. Ze stonden allemaal buiten verzameld, hier in Kruishoutem aan de Mastbloem. Plots waren ze allemaal terug 10 jaar, we hebben toen veel herinneringen opgehaald, het was echt fantastisch, zo schoon. Herinneringen zoals dat ik verkleed als oermens de klas in kwam in de lessen geschiedenis, of als bandiet om de klas te gijzelen, ik had dan een bord bij waar ‘zweigen of ik schied’ op stond, zwijgen met ei, om hen de spelling te leren. We dachten terug aan de wekelijkse uurtjes Oom Trotter. Nadien ging ik de zaal in, Minister van cultuur Sven Gatz was ook daar en op de eerste rij zat een jonge gast met zijn vriendin, en dat was Joren. Hem had ik wel herkend, maar het was een totale verrassing, daarna waren er nog verschillende speeches! Het was fantastisch!
Ik krijg er kippenvel van!
Welkom in Kruishoutem… (lacht)
Als we even terugkomen op de film, wie zou deze mogen regisseren en welke muziek zou erbij horen?
Steven Spielberg!
De muziek zou sowieso van Brian Clifton zijn, hij heeft 10 jaar in Amerika filmmuziek gemaakt, in Californië. Ondertussen woont hij in Zutendaal en ik werk ook steeds met hem samen voor de muziek voor mijn luisterboeken, Boeboeksliedjes en de liedjes van de Kriegelzusjes zijn ook van hem. Hij maakt steeds schitterende filmische muziek! Zo heb ik ook een dichtbundel ‘I love you so much’, deze is ingesproken door jongeren afgewisseld met muziek van Brian.
Er is heel wat te doen rond uw nieuwste boek, ‘De veertiende brief’, denkt u dat dit boek verfilmd gaat worden?
We zijn dat momenteel aan het bekijken met een Vlaams filmproducent. We zitten alleen met een moeilijke doelgroep, voor jongeren is het nogal matuur en voor volwassenen wat te jong adult, dat zijn we dus nog aan het bekijken.
Een boek dat ik heel graag verfilmd zou zien is ‘Amira’, dat heb ik eerst geschreven als filmscenario. Het speelt zich af in deze tijd, maar met flashbacks naar 1965, wat heel straf is, het boek begint in ‘de Zandvlooi’, waar we nu zitten, met een reünie van 65-jarigen.
Stijn Coninx zou hier een heel goed regisseur voor zijn, maar ook Kat Steppe. Ik heb het haar aangeboden en ze was heel vereerd. Op dat moment had ze juist een contract getekend en daardoor heeft ze al een planning voor vier jaar, dat vind ik wel jammer. Het is toch wel een droom dat dit boek ooit verfilmd wordt.
Vanwaar komt de naam Zandvlooi eigenlijk?
Zandvlooi komt van zandvleu wat het dialect is van vlooien, maar een vleuge is in het Oud-Nederlands een windvlaag of windvleug, warme lucht die opstijgt met wat zand en nadien weer uitsterft. Op deze plaats heb je heel wat van die zandvleugen, maar het is dan verkeerdelijk vertaald naar zandvlooi ipv zandvleug(e).
In een oud jaarboek van de heemkundige kring van Deinze en Schelde- en Leievallei.
afkomstig van de ferrariskaart uit eind 1700 vond Marc het volgende:
Zandvleuge
Ligt aan de grens van Kruishoutem, Nazareth en Lozer
en betekent zeer losse en verstuivende zandgronden.
(uit KUNST- EN OUDHEIDKUNDIGE KRING DEINZE BIJDRAGEN TOT DE GESCHIEDENIS DER STADDEINZE EN VAN HET LAND AAN LEIE EN SCHELDE.)
Nog een slotvraagje, vermits we toch op een terras zitten. Heb je een lievelingsgerecht?
Alles uit onze eigen tuin en wat Mie klaar maakt. Van rijst, linzen, kikkererwten, feta, tajine tot rijstkroketten. Wij eten heel veel groenten, we hebben een grote moestuin en een grote boomgaard. Ik heb deze morgen patatten gerooid, wij eten echt volgens het seizoen. Af en toe kopen we eens champignons of wortelen. Onze wortelen staan altijd heel mooi, maar dan krijgen we last van de wortelvlieg, misschien komt het door de zand leemgrond, sproeistoffen gebruiken wij niet.
Bedankt voor het geweldige interview en ik duim mee voor een fantastische regisseur!
Meer info:
Lozerbos
Passionistenstraat 48
9770 Kruishoutem
http://www.belirium.be/
https://www.facebook.com/MarcdeBelhamels/
https://www.tov.be/nl/lozerbos
http://www.kruishoutem.be/website/253-www.html
https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20180605_03546976
http://www.dezandvlooi.be/
https://www.facebook.com/pages/Cafe-De-Zandvlooi/140252200163366
No Comments